Kev ntseeg ntawm Mixtecs yog dab tsi?

Zoo siab txais tos cov lus qhuab qhia no uas peb yuav tshawb txog kev ntseeg ntawm Mixtecs. Cov Mixtecs, cov neeg hauv paus txawm nrog cov kab lis kev cai nplua nuj thiab cov kab lis kev cai sib sib zog nqus, tau cog lus rau lawv tus kheej kev ntseeg thiab kev coj ua rau ntau pua xyoo. Thoob plaws hauv lub roob thiab hav ntawm Oaxaca, Mexico, Mixtec kev ntseeg tau vam meej, muaj yeej txawm tias lub sijhawm dhau mus thiab muaj kev cuam tshuam sab nraud. Nyob rau hauv qhov kev mus ncig no, peb yuav pom cov hauv paus ntawm lawv txoj kev ntseeg, kev hwm dab qhuas, thiab cov kab ke dawb ceev uas yog ib feem tseem ceeb ntawm lawv lub neej txhua hnub. Raus koj tus kheej nyob rau hauv lub enigmatic kev cai dab qhuas ntiaj teb no ntawm lub Mixtecs thiab unravel lub secrets ntawm lawv kev twb kev txuas nrog Vajtswv.

- Kev tshuaj xyuas keeb kwm ntawm Mixtecs: Keeb kwm thiab kev cai dab qhuas trajectory

Cov Mixtecs yog cov neeg hauv paus txawm nyob hauv thaj tsam yav qab teb ntawm Mexico, hauv xeev Oaxaca. Nws keeb kwm hnub rov qab mus rau lub sijhawm ua ntej Hispanic, nrog keeb kwm nplua nuj thiab ntxim nyiam uas tau ua rau muaj kev sib sib zog nqus ntawm Mexican kab lis kev cai. Cov zej zog no tau pom muaj kev sib raug zoo rau lawv txoj kev ntseeg ntau pua xyoo, nrog kev ntseeg hauv Mesoamerican ntiaj teb saib.

Kev ntseeg kev ntseeg ntawm Mixtecs yog ib feem tseem ceeb ntawm lawv tus kheej. Nws txoj kev xav thoob ntiaj teb yog nyob ib puag ncig kev sib raug zoo ntawm cov vajtswv, tib neeg, thiab xwm. Kev ntseeg Mixtec tau hloov zuj zus mus rau ntau pua xyoo, sib txuas cov ntsiab lus ntawm kev ntseeg thaum ub nrog Catholic influences tau qhia thaum Spanish colonization. Qhov kev sib koom ua ke tshwj xeeb no tau ua rau muaj kev sib koom ua ke ntawm kev ntseeg, uas ob qho tib si ua ntej Hispanic deities thiab cov ntseeg ntseeg tau venerated.

Mixtecs ua ntau yam kev cai dab qhuas kev cai dab qhuas uas yog ib feem tseem ceeb ntawm lawv lub neej zej zog. Cov kab ke no suav nrog kev ua koob tsheej ua tsaug rau qhov xwm txheej, thov Vajtswv rau kev noj qab haus huv thiab kev vam meej, nrog rau kev ua koob tsheej ntawm kev hwm ntawm cov hnub caiv. Thaum lub sijhawm ua koob tsheej no, Mixtecs ua kev seev cev thiab kev ua yeeb yam, siv cov khaub ncaws zoo nkauj thiab cov khoom siv zoo nkauj. Nws kev sib txuas nrog Vajtswv los ntawm kev hu nkauj, nkauj thiab seev cev yog ib qho kev qhia ntawm nws txoj kev xav tob thiab kev ntseeg kev ntseeg.

- Pre-Hispanic cuam tshuam hauv Mixtec kev ntseeg

Pre-Hispanic cuam tshuam rau Mixtec kev ntseeg tau ua lub luag haujlwm tseem ceeb hauv kev tsim thiab kev loj hlob ntawm kab lis kev cai qub no. Cov Mixtecs, cov neeg nyob hauv lub xeev tam sim no ntawm Oaxaca hauv Mexico, pom nyob rau hauv kev ntseeg thiab rituals tau txais los ntawm lawv cov poj koob yawm txwv kev sib sib zog nqus nrog lub ntiaj teb thiab cosmos.

Hauv Mixtec kev ntseeg, ntau yam deities sawv cev rau ntau yam ntawm lub ntiaj teb ntuj tsim tau venerated. Qee tus vajtswv loj uas tau pe hawm Mixtecs suav nrog Toci, tus vajtswv poj niam hauv ntiaj teb; Piltzintecuhtli, tus vajtswv ntawm pob kws; thiab Cocijo, tus vajtswv ntawm nag thiab xob quaj. Cov deities no tau suav tias yog tus saib xyuas tus ntsuj plig uas tiv thaiv lub zej zog thiab muab koob hmoov rau cov qoob loo thiab kev vam meej.

Mixtec kev ntseeg kuj yog tus yam ntxwv los ntawm nws cov lus dab neeg nplua nuj thiab kev pe hawm. Cov Mixtecs ntseeg tias muaj ntau lub ntiaj teb thiab suav tias cov vajtswv yog cov koom nrog tib neeg lub neej txhua hnub. Thaum lub sij hawm kev cai dab qhuas ceremonies, rituals tau ua uas muaj suab paj nruag, seev cev, thiab muab zaub mov thiab khoom muaj nqis. Cov kev coj ua no tau npaj los hwm cov dab thiab nrhiav kev tiv thaiv thiab kev taw qhia hauv ntau yam ntawm lub neej.

- Kev sib koom ua ke ntawm kev ntseeg poj koob yawm txwv thiab Catholicism hauv Mixtecs

Kev sib koom ua ke ntawm kev ntseeg poj koob yawm txwv thiab Catholicism hauv Mixtecs tau yog ib qho tseem ceeb hauv kev coj noj coj ua thiab sab ntsuj plig ntawm lub zej zog hauv paus txawm. Tau ntau pua xyoo, Mixtecs tau tuaj yeem sib koom ua ke kev ntseeg thiab kev ua koob tsheej los ntawm lawv cov Mesoamerican kev lig kev cai nrog cov cai thiab kev coj ua ntawm lub Koom Txoos Catholic, hloov lawv txoj kev ntseeg rau lawv cov ntsiab lus thiab khaws lawv tus kheej.

Nyob rau hauv lub neej niaj hnub ntawm Mixtecs, ib tug muaj peev xwm txaus siab rau yuav ua li cas ob qho tib si kev ntseeg nyob rau hauv kev sib raug zoo, intertwined nyob rau hauv ntau yam ntawm lawv lub neej txhua hnub. Qee txoj hauv kev no manifests yog:

  • Kev ua koob tsheej ntawm kev cai dab qhuas festivities uas ua ke ua ntej-Hispanic thiab Catholic cov ntsiab lus, xws li Lub Limtiam Dawb Huv Festival, uas cov txheej txheem sib xyaw nrog cov seev cev thiab cov suab paj nruag ib txwm muaj.
  • Kev adoration ntawm cov neeg ntseeg thiab nkauj xwb, uas ob lub Catholic thiab poj koob yawm txwv hwj chim raug ntaus nqi, ua intercessory cov duab ntawm Vajtswv thiab tib neeg.
  • Lub xub ntiag ntawm shamans lossis kws kho mob uas, txawm tias raug suav hais tias yog cov thawj coj kev ntseeg hauv kev coj noj coj ua thaum ub, kuj tau hloov kho lawv cov kev coj ua rau Catholic ntiaj teb kev pom.

Qhov kev ntseeg sib raug zoo no tau tso cai rau Mixtecs khaws lawv cov cuab yeej cuab tam thiab sab ntsuj plig, tsim kom muaj kev sib koom ua ke ntawm cov laus thiab cov tshiab. Los ntawm kev sib koom ua ke ntawm ob txoj kev ntseeg no, Mixtecs tau tswj kom muaj kev sib raug zoo nrog lawv cov poj koob yawm txwv thiab, tib lub sijhawm, nrhiav kev nplij siab thiab kev taw qhia hauv kev ntseeg Catholic.

- Kev cai dab qhuas syncretism raws li kev coj noj coj ua

Kev cai dab qhuas syncretism yog ib qho kev nthuav qhia kev coj noj coj ua uas tau tshwm sim thoob plaws hauv keeb kwm hauv ntau qhov chaw ntawm lub ntiaj teb. Qhov tshwm sim no hais txog kev sib xyaw thiab sib xyaw ntawm kev ntseeg thiab kev coj noj coj ua sib txawv, ua rau muaj kev ntseeg tshiab, tshwj xeeb thiab zoo ib yam. Los ntawm syncretism, cov kab lig kev cai qub tau cuam tshuam nrog kev cuam tshuam tshiab, ua rau muaj kev nthuav qhia ntau ntawm kev ntseeg thiab kab lis kev cai.

Hauv kev cai dab qhuas syncretism, cov ntsiab lus ntawm kev ntseeg sib txawv tuaj yeem pom ua ke thiab yoog raws li cov kev xav tau hauv zos thiab cov ntsiab lus. Piv txwv li, hauv Latin America, peb tuaj yeem nrhiav kev coj ua thiab kev ua yeeb yam uas sib xyaw Catholicism nrog kev ntseeg hauv paus txawm. Qhov kev sib xyaw no tau ua rau muaj kev ua koob tsheej nrov xws li Hnub Tuag hauv Mexico, qhov chaw uas cov neeg hlub tuag tau pe hawm thiab nco txog nrog kev sib koom ua ke ntawm Catholic thiab pre-Hispanic kab lig kev cai.

Kev cai dab qhuas syncretism kuj qhia txog lub peev xwm ntawm cov zej zog los hloov kho thiab muaj sia nyob hauv cov ntsiab lus ntawm kev hloov pauv thiab kev ua lag luam. Los ntawm kev sib xyaw ntawm kev ntseeg thiab kev coj ua, cov neeg ncaj ncees muaj peev xwm khaws lawv cov kev coj noj coj ua thiab sab ntsuj plig, thaum hloov mus rau qhov tseeb tshiab. Nws yog ib qho kev xav ntawm ntau haiv neeg thiab kev muaj peev xwm ntawm cov kab lis kev cai thiab lawv lub peev xwm los hloov kho yam tsis tau poob lawv cov hauv paus hniav. Kev cai dab qhuas syncretism, yog li ntawd, yog ib qho piv txwv ntawm tib neeg kev nplua nuj thiab kev muaj tswv yim hauv kev tshawb nrhiav qhov dawb huv.

- Mixtec kev coj ua thiab kev ua yeeb yam: kev saib tob tob

Hauv seem no, peb yuav delve rau hauv lub ntiaj teb fascinating ntawm kev coj ua thiab rituals ntawm Mixtec kab lis kev cai, ib tug ancient civilization nrog sib sib zog nqus kab lig kev cai thiab kev ntseeg. Los ntawm qhov pom qhov tob no, peb yuav kawm txog cov kab ke sib txawv uas yog ib feem ntawm lawv lub neej niaj hnub thiab uas txuas nrog lawv nrog Vajtswv.

- Kev seev cev ntawm Vajtswv: Hauv Mixtec kab lis kev cai, kev seev cev muaj lub ntsiab lus dawb ceev thiab dhau los. Cov Mixtecs tau ua ntau yam seev cev kom hwm lawv cov vajtswv thiab tsim kev sib txuas ntawm sab ntsuj plig. Ib qho ntawm qhov zoo tshaj plaws yog Dance of the Gods, uas cov neeg tuaj koom hnav khaub ncaws muaj yeeb yuj thiab lub ntsej muag sawv cev rau cov deities. Txhua qhov kev txav thiab kev taw qhia muaj lub cim sib sib zog nqus, thiab los ntawm kev seev cev, Mixtecs tau nrhiav kev ua tsaug thiab thov kev tiv thaiv ntawm lawv cov vajtswv.

- Purification rituals: Purification yog ib qho tseem ceeb hauv lub neej ntawm Mixtecs, uas ntseeg hais tias qhov tseem ceeb ntawm purifying lub cev thiab ntsuj plig. Ib qho ntawm qhov zoo tshaj plaws-paub rituals yog temazcal, chav da dej siv tsis tau tsuas yog los ntxuav lub cev, tab sis kuj mus rau lub zog ntawm sab ntsuj plig. Tsis tas li ntawd, kev ntxuav thiab ntxuav cov rituals tau ua nyob rau hauv cov dej dawb huv los yog hauv cov dej tsaws tsag, qhov chaw thov Vajtswv thiab kev pe hawm Vajtswv.

- Divination ceremonies: Lub Mixtecs muaj kev veneration zoo rau kev paub thiab kev txawj ntse. Kom tau txais cov lus teb rau cov lus nug tseem ceeb lossis txiav txim siab tseem ceeb, lawv tau mus rau cov kws qhia txog hmoov zoo lossis cov pov thawj tshwj xeeb hauv kev nyeem cov cim. Cov pov thawj no txhais kev npau suav, nyeem lub davhlau ntawm cov noog, lossis siv lub pob ua si ua ib qho kev divination. Divination ceremonies tau suav hais tias dawb huv rituals thiab nyob ib puag ncig los ntawm aura ntawm mysticism thiab hwm.

Raus koj tus kheej hauv lub ntiaj teb enigmatic ntawm Mixtec kev coj ua thiab rituals, kab lis kev cai uas qhia peb txog kev sib sib zog nqus ntawm tib neeg thiab Vajtswv. Tshawb nrhiav kev zoo nkauj ntawm lawv cov seev cev, kev tshawb nrhiav kom huv thiab kev hwm rau poj koob yawm txwv kev txawj ntse hauv cov kab ke no. Lub Mixtecs tau tso tseg ib txojsia uas kav mus txog niaj hnub no thiab caw peb kom muaj nuj nqis thiab khaws cia peb tus kheej kev coj noj coj ua thiab kev ntseeg.

- Cov vajtswv thiab dab qhuas los ntawm Mixtecs

Lub Mixtecs, ib qho kev vam meej Mesoamerican thaum ub uas nyob hauv thaj av loj ntawm yav qab teb Mexico, muaj kev coj noj coj ua nplua nuj ntawm kev pe hawm vajtswv thiab dab qhuas sib txawv. Cov deities tau suav tias yog cov neeg tiv thaiv thiab cov neeg muab kev pabcuam ntawm Mixtec, thiab tau ntseeg tias muaj kev cuam tshuam rau txhua yam ntawm lub neej niaj hnub.

Ib tug vajtswv tseem ceeb tshaj plaws rau Mixtecs yog tus vajtswv ntawm nag, hu ua Cocijo. Tus vaj tswv no tau pe hawm vim qhov tseem ceeb tseem ceeb uas nag muaj rau cov qoob loo thiab kev noj qab haus huv ntawm cov neeg Mixtec. Cocijo tau ntseeg tias muaj peev xwm tswj tau cov cua daj cua dub thiab ua kom cov av muaj txiaj ntsig, uas yog qhov tseem ceeb rau kev vam meej ntawm lub nroog.

Ntxiv rau Cocijo, Mixtecs kuj hwm lwm tus vajtswv thiab vajtswv poj niam, xws li Xipe Totec, tus vaj tswv ntawm fertility thiab kev rov ua dua tshiab. Xipe Totec tau paub txog nws lub peev xwm los tsim lub neej thiab ua kom muaj qoob loo ntau. Nws kuj tau txais txiaj ntsig los ntawm lub zog los muab lub zog Mixtecs hauv kev ua tsov ua rog thiab kev tiv thaiv thaum muaj kev kub ntxhov. Lwm tus vajtswv tseem ceeb yog tus vajtswv ntawm kev tuag, hu ua Mictlantecuhtli, uas kav lub ntiaj teb no thiab txiav txim siab txoj hmoo ntawm cov ntsuj plig tom qab kev tuag.

- Qhov tseem ceeb ntawm sab ntsuj plig hauv lub neej niaj hnub ntawm Mixtecs

Kev ntseeg sab ntsuj plig tau yog ib feem tseem ceeb ntawm lub neej niaj hnub ntawm Mixtecs rau ntau pua xyoo. Koj qhov kev sib txuas nrog Vajtswv tau ua rau koj paub txog lub hom phiaj thiab kev taw qhia hauv txhua yam ntawm koj lub neej. Los ntawm kev coj noj coj ua, kev ua koob tsheej, thiab kev coj ua, Mixtecs tau tsim kev sib raug zoo nrog lawv cov poj koob yawm txwv, xwm txheej, thiab cov vaj tswv, uas tau tsim tsis yog lawv txoj kev xav xwb, tab sis kuj yog lawv tus cwj pwm thiab qhov tseem ceeb.

Mixtec sab ntsuj plig tsis txwv rau kev ntseeg, tab sis cuam tshuam rau txhua yam ntawm lub neej niaj hnub. Rau lawv, kev sib txuas nrog Vajtswv tsis yog ib qho kev ntseeg xwb, tab sis yog ib txoj hauv kev los nrhiav kev sib npaug thiab kev sib haum xeeb hauv ntiaj teb ib puag ncig lawv. Kev ntseeg ntawm sab ntsuj plig coj lawv txoj kev txiav txim siab, hauv kev daws teeb meem thiab nrhiav kev noj qab haus huv ntawm tus kheej thiab hauv zej zog. Nws yog hais txog kev nyob sib haum xeeb nrog ib puag ncig thiab paub txog kev sib cuam tshuam ntawm txhua hom kev ua neej.

Nyob rau hauv lub neej niaj hnub ntawm Mixtecs, sab ntsuj plig manifests nws tus kheej los ntawm ntau yam. Qee cov lus qhia no suav nrog:

  • Ua rituals thiab cov kab ke dawb ceev kom hwm tus vajtswv thiab poj koob yawm txwv.
  • Kev hwm thiab saib xyuas ntawm qhov xwm txheej, xav tias nws yog qhov chaw dawb ceev thiab qhov chaw ntawm lub neej.
  • Kev coj noj coj ua thiab kev coj noj coj ua ntawm ib tiam dhau ib tiam.
  • Tshawb nrhiav kev sib txuas nrog tus ntsuj plig los ntawm kev xav thiab xav txog.
  • Kev ntsuas ntawm lub zej zog thiab kev sib koom ua ke yog lub hauv paus ncej ntawm lawv txoj kev ua neej.

Kev ntseeg ntawm sab ntsuj plig hauv lub neej niaj hnub ntawm Mixtecs tsis yog tsuas yog txwv rau kev ntseeg paub daws teeb meem xwb, tab sis tau cuam tshuam los ntawm cov kev coj ua uas nrhiav kev khaws lawv cov kab lis kev cai thiab lawv txoj kev sib raug zoo nrog lub ntiaj teb sab ntsuj plig. Los ntawm lawv txoj kev sab ntsuj plig sib sib zog nqus, Mixtecs tau pom ib qho kev coj ncaj ncees thiab kev xav uas tau nrog lawv mus rau ntau pua xyoo, muab kev nkag siab ntawm kev koom tes thiab lub hom phiaj hauv lub neej.

- Lub luag haujlwm ntawm shamans thiab cov thawj coj kev ntseeg hauv zej zog Mixtec

Hauv zej zog Mixtec, shamans thiab cov thawj coj kev cai dab qhuas tau ua lub luag haujlwm tseem ceeb ua tus coj ntawm sab ntsuj plig thiab tus neeg nruab nrab ntawm tib neeg thiab lub ntiaj teb tsis pom. Cov tib neeg no muaj kev nkag siab tob txog lub zog ntawm qhov xwm txheej thiab muaj peev xwm sib txuas lus nrog poj koob yawm txwv ntsuj plig.

Shamans tau ua lub luag haujlwm rau kev ua koob tsheej dawb ceev thiab rituals uas tau tsom los tswj kev sib npaug ntawm tib neeg thiab ib puag ncig ntuj. Los ntawm lawv txoj kev paub ntawm sab ntsuj plig thiab lub peev xwm, lawv nrhiav kev kho mob, tiv thaiv lub zej zog los ntawm kev cuam tshuam tsis zoo, thiab muab kev qhia rau cov neeg xav tau kev pab.

Ntawm qhov tod tes, cov thawj coj kev ntseeg tau ua lub luag haujlwm tseem ceeb hauv lub koom haum thiab kev tswj hwm ntawm Mixtec zej zog. Cov tib neeg no tau hwm lawv txoj kev txawj ntse thiab muaj lub luag haujlwm los txiav txim siab uas tau txais txiaj ntsig zoo rau txhua tus tswv cuab hauv zej zog. Tsis tas li ntawd, lawv tau saib xyuas kev khaws cia thiab xa cov kev coj noj coj ua thiab kev ntseeg ntawm cov poj koob yawm txwv mus rau lwm tiam neeg.

- Cov kev sib tw thiab kev sib tw rau kev khaws cia ntawm Mixtec kev ntseeg

Ib qho kev sib tw tseem ceeb tshaj plaws rau kev khaws cia ntawm Mixtec kev ntseeg yog kev cuam tshuam ntawm kev lag luam thoob ntiaj teb thiab kev poob ntawm kev coj noj coj ua. Hauv lub ntiaj teb uas txuas ntxiv mus, kev ntseeg thiab kev coj noj coj ua tau raug hem los ntawm kev cuam tshuam ntawm lwm yam kev ntseeg thiab kev ua neej. Nws yog ib qho tseem ceeb los txhawb txoj kev paub thiab kev txaus siab ntawm Mixtec kev ntseeg ntawm cov tiam tshiab, kom cov keeb kwm tseem ceeb ntawm sab ntsuj plig tsis ploj.

Lwm qhov kev sib tw rau kev khaws cia ntawm Mixtec kev ntseeg yog qhov tsis muaj peev txheej thiab kev txhawb nqa hauv tsev. Qhov tsis muaj nyiaj txiag thiab cov kev kawm tshwj xeeb ua rau nws nyuaj rau kev xa cov kev paub thiab kev ntseeg rau cov tiam tshiab. Nws yog ib qho tseem ceeb uas cov tub ceev xwm thiab cov koom haum tau cog lus los txhawb kev khaws cia ntawm Mixtec kev ntseeg, muab cov peev txheej thiab qhov chaw rau nws kev tshaj tawm.

Tsis tas li ntawd, kev sib cais ntawm Mixtec cov zej zog thiab kev tsiv teb tsaws ntawm lawv cov tswv cuab mus rau hauv nroog yog qhov nyuaj heev. Qhov chaw nyob deb thiab tsis muaj kev sib cuag nrog cov zej zog ntawm cov hauv paus chiv keeb tuaj yeem ua rau txo qis ntawm kev coj ua thiab kev sib kis ntawm Mixtec kev ntseeg. Nws yog ib qho tsim nyog los txhawb kev tsim cov tes hauj lwm thiab cov koom haum uas tso cai rau Mixtecs mus txuas ntxiv kev coj noj coj ua ntawm lawv txoj kev ntseeg, txawm tias nyob sab nraud ntawm lawv qhov chaw nyob.

  • Kev tuav pov hwm kev ntseeg Mixtec yuav tsum muaj kev sib koom ua ke los ntawm cov zej zog thiab cov koom haum xav paub txog kev coj noj coj ua.
  • Npaj cov txheej xwm kev cai dab qhuas thiab kev ua koob tsheej uas ua kev cai dab qhuas thiab kev coj ua ntawm Mixtec kev ntseeg tuaj yeem ua tau.
  • Tsim cov kev kawm uas qhia txog keeb kwm, qhov tseem ceeb, thiab kev coj noj coj ua ntawm Mixtec kev ntseeg.

Hauv ntej, Kev khaws cia ntawm Mixtec kev ntseeg ntsib cov teeb meem xws li globalization, tsis muaj peev txheej thiab kev txhawb nqa hauv tsev, nrog rau kev sib cais ntawm cov zej zog thiab kev tsiv teb tsaws chaw. Txhawm rau kov yeej cov teeb meem no, nws yog ib qho tsim nyog los txhawb kev txaus siab ntawm Mixtec kev ntseeg, muab kev txhawb nqa nyiaj txiag thiab kev kawm, thiab txhawb kev tsim cov tes hauj lwm uas tso cai rau kev coj noj coj ua hauv cov zej zog nyob deb. Tsuas yog los ntawm kev sib koom ua ke nws thiaj li muaj peev xwm khaws tau qhov tseem ceeb ntawm sab ntsuj plig thiab kev coj noj coj ua.

- Cov lus pom zoo los txhawb kev ntseeg siab rau hauv cheeb tsam Mixtec

Hauv cheeb tsam Mixtec, ntau cov lus pom zoo tuaj yeem siv los txhawb kev ntseeg siab rau kev ntseeg thiab txhawb kev sib raug zoo ntawm cov zej zog sib txawv. Nov yog qee cov tswv yim uas tuaj yeem pab txhawb kev thaj yeeb nyab xeeb thiab kev sib haum xeeb:

1. Txhawb kev sib tham txog kev ntseeg: teeb tsa cov rooj sib tham thiab rooj sib tham uas cov neeg sawv cev ntawm cov kev ntseeg sib txawv nyob hauv cheeb tsam tuaj yeem qhia lawv txoj kev ntseeg, kev coj noj coj ua thiab cov txiaj ntsig. Qhov no yuav pab txhawb kev paub txog kev ntseeg ntau haiv neeg thiab txhawb kev hwm thiab kev nkag siab ntawm txhua tus neeg nyob hauv.

2. Qhia txog qhov muaj txiaj ntsig ntawm kev kam rau siab thiab kev hwm: Nws yog ib qho tseem ceeb rau kev txhawb nqa tus nqi ntawm kev ntseeg siab rau hauv tsev kawm ntawv thiab cov zej zog txij thaum yau. Qhov no tuaj yeem ua tiav los ntawm cov kev kawm uas suav nrog kev qhia txog kev ntseeg ntau haiv neeg thiab qhov tseem ceeb ntawm kev hwm kev ntseeg thiab kev coj ua ntawm lwm tus. Tsis tas li ntawd, kev teeb tsa kev sib tham thiab kev cob qhia uas tau hais txog lub ntsiab lus no kuj tseem muaj txiaj ntsig zoo.

3. Ua kev zoo siab rau kev sib koom ua kev cai dab qhuas: Ua cov txheej xwm uas muaj kev ntseeg sib txawv hauv cheeb tsam Mixtec koom nrog, cia txhua lub zej zog los qhia thiab qhia lawv cov kev coj ua thiab kev coj noj coj ua. Cov kev ua koob tsheej no yuav ua rau muaj kev sib raug zoo thiab kev sib koom ua ke, yog li txhawb kev sib raug zoo ntawm kev ntseeg sib txawv thiab txhawb kev sib haum xeeb. Tsis tas li ntawd, cov kev ua koob tsheej no tuaj yeem yog lub sijhawm los kawm paub ntau ntxiv txog ib leeg thiab nrhiav pom qhov sib xws thiab muaj txiaj ntsig sib koom. Ua ke koj tuaj yeem tsim lub sijhawm muaj zog ntawm kev sib raug zoo thiab kev ua kwv tij!

Kev txhawb nqa kev ntseeg siab yog qhov tseem ceeb los tsim kom muaj kev sib koom ua ke thiab ntau haiv neeg hauv cheeb tsam Mixtec. Los ntawm cov pawg sab laj thiab cov yeeb yam no, kev sib nrig sib hwm tuaj yeem txhawb nqa thiab kev sib raug zoo ntawm cov zej zog sib txawv. Nws yog txhua tus neeg lub luag haujlwm los ua haujlwm ua ke los tsim ib puag ncig uas txhua tus tuaj yeem nyob hauv kev sib haum xeeb, ua kev zoo siab rau kev nplua nuj uas kev ntseeg ntau haiv neeg coj tuaj rau peb thaj av. Koom nrog kev ua siab ntev, peb tuaj yeem tsim lub zej zog muaj zog!

- Kev xav txog qhov cuam tshuam ntawm kev ntseeg ntawm Mixtec tus kheej

Kev ntseeg yeej ib txwm ua lub luag haujlwm tseem ceeb hauv Mixtec tus kheej, permeating txhua yam ntawm lub neej niaj hnub. Los ntawm kev xav tob, peb tau nkag siab tias lub hwj chim no tau ua li cas thiab txhawb peb lub zej zog ntau pua xyoo. Txawm li cas los xij, nws yog ib qho tseem ceeb rau kev tshuaj xyuas qhov cuam tshuam ntawm kev ntseeg ntawm peb tus kheej txhawm rau txhawm rau txhawb kev sib tham qhib thiab tsim kho.

Kev ntseeg tau ua lub cav ntawm kev sib koom ua ke thiab kev sib koom ua ke hauv Mixtec cov neeg. Peb cov kev cai dab qhuas kab lig kev cai thiab kab lis kev cai tau tsim kom muaj kev nkag siab ntawm kev koom tes thiab cov hauv paus hauv peb cov kab lis kev cai, forging lub collective tus kheej ntawm peb cov neeg. Kev ntseeg tau muab peb lub cev muaj txiaj ntsig zoo uas coj peb txoj hauv kev uas peb cuam tshuam nrog lwm tus, tswj hwm kev sib raug zoo nrog xwm txheej, thiab ntsib teeb meem txhua hnub.

Txawm hais tias kev ntseeg tau ua lub luag haujlwm tseem ceeb hauv peb tus kheej, peb tsis tuaj yeem tsis quav ntsej tias nws kuj tau tsim cov lus nug thiab teeb meem hauv peb lub zej zog. Peb tau ntsib lub sijhawm ntawm kev tsis sib haum xeeb thiab kev sib cais nyob ib puag ncig kev txhais lus ntawm kev ntseeg dogmas. Qhov no tau ua rau peb xav txog qhov tseem ceeb ntawm kev ua siab ntev thiab kev hwm rau cov kev ntseeg sib txawv thiab kev coj ua ntawm sab ntsuj plig uas muaj nyob hauv peb lub zej zog thiab hauv ntiaj teb feem ntau.

- Txoj kev mus rau kev nkag siab ntau dua ntawm Mixtec kev ntseeg

Hauv ntiaj teb kev ntseeg Mixtec, muaj ntau txoj hauv kev uas ua rau muaj kev nkag siab ntau dua thiab kev sib txuas ntawm sab ntsuj plig. Cov kev taug kev no tau taug qab los ntawm Mixtec cov poj koob yawm txwv thiab tau dhau los ntawm ib tiam dhau ib tiam, ua kom ciaj sia cov kev cai dab qhuas nplua nuj ntawm lub nroog no. Tom ntej no, peb yuav tshawb txog peb txoj hauv kev no uas caw peb kom nkag siab txog kev txawj ntse thiab paub tsis meej ntawm Mixtec kev ntseeg.

1. Dawb huv rituals thiab ceremonies: Cov kev ua koob tsheej ua lub luag haujlwm tseem ceeb hauv Mixtec kev ntseeg, vim lawv tso cai rau cov neeg ncaj ncees txuas nrog Vajtswv thiab hla cov kev txwv hauv ntiaj teb. Cov rituals no yuav suav nrog kev hu ntawm deities, muab zaub mov thiab cov khoom dawb huv, kev ua las voos thiab nkauj. Los ntawm kev koom tes hauv cov kab ke no, Mixtecs nrhiav kev ntxuav lawv tus ntsuj plig thiab tsim kom muaj kev sib raug zoo nrog cov dawb ceev.

2. Mythology thiab worldview: Mixtec mythology encompasses lub ntiaj teb loj heev ntawm deities, mythical beings, thiab dab neeg dawb ceev. Los ntawm kev kawm txog cov nyiaj no, Mixtecs tuaj yeem nkag siab tob txog lawv txoj kev xav hauv ntiaj teb thiab cov hauv paus ntsiab lus uas tswj hwm lawv lub neej. Mixtec mythology muaj qhov tshwj xeeb thiab muaj txiaj ntsig zoo rau kev tsim lub ntiaj teb, kev sib raug zoo ntawm tib neeg thiab los saum ntuj los, nrog rau cov txiaj ntsig thiab kev tsim txiaj uas yuav tsum tau cog qoob loo hauv lub neej txhua hnub.

3. Kev txawj ntse ntawm cov neeg laus: Cov txwj laus hauv zej zog Mixtec muaj kev txawj ntse muaj txiaj ntsig ntau xyoo dhau los, qhov tshwm sim ntawm lawv txoj kev paub tob txog kev ntseeg thiab kev coj noj coj ua. Los ntawm kev sib tham thiab kawm los ntawm cov txwj laus, cov tub ntxhais hluas hauv zej zog tuaj yeem nkag siab ntau dua ntawm Mixtec rituals, kev coj ua, thiab kev ntseeg. Kev sib kis ntawm qhov ncauj ntawm qhov kev txawj ntse thaum ub kom ntseeg tau tias nws tsis ploj mus dhau lub sijhawm thiab tso cai rau Mixtec kev ntseeg tseem ceeb thiab cuam tshuam rau niaj hnub no.

Q&A

Lus Nug: Kev ntseeg ntawm Mixtecs yog dab tsi?
Teb: Cov Mixtecs, zoo li ntau lwm haiv neeg hauv Mexico, muaj kev ntseeg hauv ntiaj teb uas yog raws li lawv cov kev cai qub thiab kev ntseeg, tau txais los ntawm lawv cov poj koob yawm txwv. Txawm hais tias muaj ntau zaus cov ntseeg kev ntseeg tau raug ntaus nqi rau lawv vim yog txoj kev tshaj tawm txoj moo zoo thaum lub sijhawm muaj kev thaj yeeb, qhov tseeb yog qhov kev ntseeg Mixtec ntau dua thiab ntau haiv neeg.

Lus Nug: Koj puas tuaj yeem piav qhia me ntsis txog kev ntseeg thiab kev coj ua ntawm Mixtecs?
Teb: Kev ntseeg ntawm Mixtecs yog raws li kev ntseeg ntawm sab ntsuj plig beings, uas lawv xav txog lawv cov deities thiab cov neeg saib xyuas. Cov tsiaj no muaj feem xyuam nrog ntau yam ntawm qhov xwm txheej, xws li roob, hav dej, tsiaj txhu, thiab qoob loo. Tsis tas li ntawd, lawv ntseeg hais tias nyob rau hauv lub neej ntawm ib tug zoo tshaj plaws ua, hu ua "Ñuhú", uas yog saum toj no tag nrho cov deities thiab suav hais tias yog tus creator ntawm lub ntug.

Lo lus nug: Dab tsi yog qee qhov kev ua koob tsheej lossis kev cai dab qhuas coj los ntawm Mixtec hauv lawv txoj kev ntseeg?
Teb: Cov Mixtecs ua ntau yam kev ua koob tsheej thiab rituals thoob plaws hauv lub xyoo los them tribute rau lawv deities thiab nrhiav kev tiv thaiv thiab koob hmoov. Ntawm cov rituals no, kev fij thiab kev thov Vajtswv sawv tawm, uas tau ua nyob rau hauv qhov chaw suav tias yog dawb ceev, xws li qhov tsua lossis roob. Ritual seev cev kuj muaj, qhov twg cov neeg tuaj koom hnav tsoos costumes thiab ua cim taw qhia nyob rau hauv hwm ntawm lawv deities.

Lo lus nug: Puas muaj kev cuam tshuam los ntawm lwm yam kev ntseeg ntawm Mixtec worldview?
Teb: Thaum lub sij hawm Spanish colonization ntawm Mexico, Mixtecs tau raug rau cov ntseeg Vajtswv thiab raug yuam kom txais yuav qee yam ntawm kev ntseeg no. Txawm li cas los xij, txawm tias muaj kev cuam tshuam Christian, Mixtecs tau tswj hwm lawv cov kev ntseeg thiab kev coj ua ntau yam. Kev sib koom ua ke ntawm ob txoj kev ntseeg no tau ua rau muaj kev nyuaj siab hauv Mixtec worldview.

Lo lus nug: Puas muaj qhov chaw tshwj xeeb rau kev coj noj coj ua ntawm Mixtec kev ntseeg?
Teb: Cov Mixtecs ua lawv cov kev cai dab qhuas thiab rituals nyob rau hauv qhov chaw dawb ceev, uas yog suav hais tias yog qhov chaw ntawm kev sib txuas ntawm lub ntiaj teb tangible thiab sab ntsuj plig. Cov chaw no tuaj yeem yog roob, qhov tsua, dej hiav txwv lossis txawm nyob hauv lawv cov zej zog. Txawm li cas los xij, nws yog ib qho tseem ceeb uas yuav tau hais qhia tias Mixtec kev cai dab qhuas tsis txwv rau ib qho chaw ntawm lub cev, tab sis muaj nyob hauv txhua yam ntawm lawv lub neej niaj hnub.

Lo lus nug: Kev ntseeg Mixtec cuam tshuam li cas rau kev coj noj coj ua ntawm pawg neeg hauv paus txawm?
Teb: Kev ntseeg Mixtec tau ua ib feem tseem ceeb hauv kev tsim kho kev coj noj coj ua ntawm pawg neeg hauv paus txawm. Lawv txoj kev ntseeg thiab kev cai dab qhuas tau pab txhawb nqa lawv txoj kev sib koom siab thiab kev sib koom siab ua ib lub zej zog. Tsis tas li ntawd, Mixtec worldview tau cuam tshuam lawv txoj kev cuam tshuam txog xwm txheej thiab kev khaws cia lawv cov cuab yeej cuab tam kab lis kev cai ntau pua xyoo.

Hauv kev xaus

Hauv kev xaus, kev ntseeg ntawm Mixtecs yog ib feem tseem ceeb ntawm lawv cov kab lis kev cai thiab sab ntsuj plig tus kheej. Thoob plaws hauv keeb kwm, lawv tau txuas ntxiv tuav lawv txoj kev ntseeg thiab tau tswj xyuas kom lawv cov cuab yeej cuab tam qub txeeg qub teg nyob mus txog niaj hnub no. Txawm hais tias lawv tau ntsib kev cuam tshuam sab nraud thiab tau txais qee yam ntawm lwm yam kev ntseeg, xws li Catholicism, lub plawv ntawm lawv txoj kev ntseeg tseem nyob hauv paus txawm thiab hauv paus hauv kev sib txuas nrog xwm thiab kev pe hawm ntawm lawv cov poj koob yawm txwv. Rau Mixtecs, lawv txoj kev ntseeg yog lub hauv paus ncej uas muab lawv lub zog thiab kev cia siab nyob rau hauv nruab nrab ntawm kev txom nyem. Nws yog ib qho tseem ceeb kom paub txog thiab saib xyuas qhov kev coj noj coj ua ntawm sab ntsuj plig nplua nuj, uas tau ua dhau los ntawm ntau pua xyoo, thiab txuas ntxiv txhawb kev hwm thiab khaws cia nws cov cuab yeej cuab tam. Nyob rau hauv lub ntiaj teb no zuj zus lawm, nws yog ib qho tseem ceeb kom txaus siab thiab kawm los ntawm ntau hom kev ntseeg thiab sab ntsuj plig, thiab txhawb nqa peb tus kheej kev nkag siab thiab kev txhawb nqa tus kheej.

Tej zaum koj kuj yuav txaus siab rau cov ntsiab lus hais txog no: