Nharaunda dzekutanga dzechiKristu, ndizvo zvatichataura pamusoro penyaya iyi yese, apo patichaziva hunhu hwaive nharaunda idzi, uye nemamwe akawanda data, ayo akakodzera kuti unzwisise zvizere nyaya iyi. Naizvozvo, ndinokukoka kuti uenderere mberi nekuverenga kuitira kuti tizive zvakawanda nezvevanhu vanonamata ava.
Indekisi yezviri mukati
Ziva kuti ndeapi maChristu Ekutanga
Zvinoenderana nebhuku reTestamente Itsva, maKristu ekutanga vaive maJuda nekuzvarwa kana kutendeuka. MuMabasa eVaApostora uye Tsamba kuvaGaratia, tinoudzwa kuti iyo nharaunda dzekutanga makristu, Ivo vaive chaizvo muJerusarema uye pakati pevatungamiriri vavo vaive Peter, James naJohn, pakati pevamwe.
VaKristu vekutanga vaisiyana nemamwe maJuda, pakuti vaitenda muna Jesu Ishe uye vaitevera dzidziso dzevaapositori uye vachirwisa kurarama sekudzidziswa kwavakaitwa naJesu. Ndokusaka vakuru vechiJuda vasina kuvatambira uye vaigara vachitambudzwa nekuda kwezvavanotenda, nekuti vaisatevedzera dzidziso dzevakuru vezvitendero vaitonga panguva iyoyo.
Asi isu tinogona kana kutaura zvimwe zvekusiyana kweiyo nharaunda dzechikristu vaive nerukudzo kune vamwe:
- Vanotenda muna Jesu, ishe uye mwanakomana waMwari anova ndiye muponesi wevanhu.
- Vakabhabhatidzwa.
- Vakasangana munharaunda kuti vanamate uye nekuwedzera kutenda pakati pevanhu.
- Vakapemberera Yukaristiya sekudzidziswa kwavakaitwa naJesu.
- Vakateerera dzidziso dzevaapositori.
- Vaigara sehama uye vaigovana zvinhu nevarombo.
Historia
Munguva idzodzo, kana iyo nharaunda dzechikristuIvo havana kuzadzikisa kuti vanhu vaive mukati memharaunda yavo, vaive vakazara zvizere uye vanofara. Nekuti, panguva iyoyo, hupenyu hwevagari vemunharaunda idzodzo hwaifanira kutevedzera zvinangwa zvevakuru vezvitendero zvechiJuda, avo panguva iyoyo vaitonga nharaunda dzese dzenzanga.
Mumabasa evapostori tinoudzwa izvozvo, kuti iyo nharaunda dzechikristu Ivo vakapatsanurwa kuita mapoka matatu atichataura pazasi:
Mukati memharaunda chaimo: munharaunda chaimo maive nechirairo chine chirevo chekubatana, tinoudzwa kuti chirairo ichi chinoitwa kuburikidza nekutenda kwavaive nako muna Jesu, sezvo nhengo dzese dzemunharaunda dzichinzwa sehama, ivo vari muchirairo, sezvo vaigara vese sekunge ihama chaidzo, uko kwavanogovana zvinhu zvavo uye chero chavanoda.
Izvi ndezvekutenda kune vese vaapositori, vaive injini yenharaunda dzekutanga dzevaKristu dzakavapo.
Nharaunda dzakagashira dzidziso nenhau nezve hupenyu hwaJesu pamwe nevaapositori, avo vakapa mweya yavo nezvavakaparidza nezvavakaita. Kuita kuti kutenda nemubatanidzwa zvikure pakati penhengo dzese dzemunharaunda ino.
Muhukama hwake naMwari: munamato, tsika nemhemberero: Kuva mumunamato kwaive kuita kwezuva nezuva uye kwakajairika munharaunda dzekutanga dzevaKristu, zviitiko izvi zvaiitwa mukati metemberi muJerusarema kana mudzimba dzavo (Machechi aive asati avepo).
Vainamatawo pazviitiko zvakakosha kana kana hama iri munjodzi, minamato iyi yaiwanzoitwa netsika, pakati pemitambo iyi yavaiita vaidzidzira kumedura chingwa, kubhabhatidza setsika yekupinda munharaunda uye nekuturika maoko kutamisa Mweya Mutsvene.
Mubasa rako kunze kwemamishini: in the nharaunda dzechikristuMaKristu aiziva kuti mukati memamishini avo vaifanira kuparidzira vanhu vazhinji. Ichi ndicho chikonzero vaapositori nevamwe vaive vakazvipira pakuparidza nekuzivisa vhangeri, pakutanga vaingotaura chete kumaJuda, asi gare gare basa ravo rakawedzera kune vamwe vanhu.
Kana iwe ukawana ichi chinyorwa chinonakidza, tinokukoka iwe kuti uverenge chinyorwa chedu pa: Unganamata sei churu Jesu?.
Sangano
Pakutanga vaapositori vaive nekuzvipira kwese kubva pakutanga, kana nharaunda idzi dzichiwanda, vapostori havagone uyezve vanotogadza vanhu kuti vaite zvimwe zviitiko. Nhume idzi dzakagadzwa nekumisikidza ruoko.
Pakati pemabasa makuru akaidaidza kuti hushumiri ndeaya:
- Hushumiri hweshoko ndiko kuparidzwa kwevhangeri sezvakataurwa naJesu.
- Hushumiri hwekutungamira nharaunda nekushandira zvido zvemweya uye zvekunyama. Mushumiro yeshoko, basa revaapositori raive rakakosha nekuti ivo ndivo vanoparidza vhangeri, mabasa ese aya anorongedzwa naJesu nevadzidzi kuti vape rubatsiro munharaunda.
Kutanga kupokana
Pakutanga maKirisito ese vaiuya kubva kuchiJuda uye vaiita zvechiJuda, saka vaiita tsika dzechiJuda senge kudzingiswa neminamato mutembere. Asi kana kuparidza kukasvika kune mamwe maguta, uko maJuda ari mashoma vashoma, avo vanotendeukira kuchitendero vaive vasiri maJuda asi mahedheni.
Nekuda kweizvi, dambudziko rinomuka sezvo vaifanira kumanikidza vahedheni kuita tsika dzechiJuda, ndosaka, vachiuya kuzoita magungano muJerusarema, kuti vagadzirise dambudziko iri uye voita zvinotevera:
- Dzidzisa kuti maKristu havasi vechitendero chechiJuda.
- Chinhu chega chakakosha usati waita zvinoenderana nemitemo nemitemo kutenda muna Jesu uyo ega ndiye anoponesa.
- Ruponeso urwo runotaurwa nezvaJesu nderwevanhu vese vepanyika.
Kutanga kudzingirira
Matambudziko ekutanga aive nemaJuda aive nesimba rechitendero chechiJuda, nekuti mupirisita mukuru wechiJuda aisatendera dzidziso dzake kuti dzipikiswe, nekuti Jesu aive Mesia aive amuka. Kushungurudzwa uku hakuna kuramba kuripo, zvakaitika pavakaona kuti dzidziso yechiKristu yakaramba ichikura muvateveri.
Mukati menguva ino yekutambudzwa zviitiko izvi zvakaitika:
- Sevadzivisi vaJesu havana kubvuma kuti boka revarume nevakadzi raizivisa kumuka kwevakafa uye vakati ivo Mwanakomana waMwari.
- Vakaisa muapostora Petro naJohane, uko kwavakatovarova nekuvarambidza kuparidza nezvaJesu.
- Vakabva vasunga vaapositori vese uye nekutenda kubatsirwa naGamarieri, vakakwanisa kuvasunungura.
- Vakabva vauya kuzotema nematombo mudhikoni Esteban, aive wekufira kutanga kweChechi.
- Mushure mezvakaitika naDeacon Esteban, nharaunda yevaKristu muJerusarema yakaparadzana, ichitiza kubva mukutambudzwa kwenhengo dzayo, ndokutanga kuparidza mune mamwe mataundi.
Zviratidzo
Pakati pehunhu hwakauya kuva ne nharaunda dzechikristu Tine:
- Idzi dzaive nharaunda dzavaingova nemoyo mumwe nemweya mumwe chete, izvo zvakaita kuti nharaunda idzi dziwirirane uye pakanga pasina nzvimbo yekuchera, godo pakati pevamwe.
- Idzo ndidzo nharaunda dzavari zvapupu pakutenda kwaJesu.
- Humwe hunhu hwenzvimbo yevaKristu hurombo, kwahunogona kuve hurombo hwemweya kana hwemwoyo, iyi iri nzira yekuti unokokwa kuzochengeta vanhu vane hurombo hwemweya kana moyo.
Kupedzisa kutumira nezve nharaunda dzechikristu Tinogona kutaura kuti idzi dzaive nharaunda dzaiwanzo kuve evaJudha vakachena nekuzvarwa, asi kuti gare gare vamwe vakawedzerwa nekutendeuka. Idzi nharaunda dzevaKristu dzakauya kuzoshandisa pfungwa dzakasiyana nedzidziso, zvinoenderana nezvakadzidziswa Jesu nevaapositori vake.
Iyi tsika yaive ichiwana nzvimbo yakawanda mukati memharaunda zuva rega rega, izvo zvakaita kuti vakuru vezvitendero vepamusoro vanetseke nemazano aya matsva, ayo aidzidziswa munharaunda. Uye kutambudzwa kunotanga kuitika kune wese munhu akatevera Jesu nekuti vaimutora semunyepi.
Isu takazotaurawo nezve sangano, makakatanwa ekutanga nekushungurudzwa kwekutanga kwaifanira kutambura nharaunda dzekutanga dzevaKristu, nekuti vaiparidza shoko raJesu uye vachirarama maererano nedzidziso dzake. Ndosaka nharaunda dzaifanira kuzvirongedza kuti dzikwanise kugadzirisa matambudziko aimuka mazuva ese, pamusoro pekudzivirira kutambudzwa kune avo vaiisirwa pfungwa dzakasiyana.