Muporofita Eria: biography, mamishini, uye zvimwe zvakawanda

El muporofita Eria; Unokokwa kuti udzidze nezvezviitiko zvakasiyana zvinotenderedza hupenyu hwemurume akaoma uyu anowanikwa mumagwaro matsvene.

muporofita-Eria-1

Muporofita Eria

Eria anoonekwa mumagwaro matsvene, semuporofita wechiHeberu uyo ​​aive nekuvapo muzana ramakore reXNUMXth BC, zita rake rinobva pazita rechiHebheru Ēliyahū (אליהו) iro rinoshandura kuti "Mwari Wangu ndiYahveh".

Biography

Hupenyu hwechiporofita hwaEria hunotanga munguva yekutonga kwaAhabhi, mwanakomana waOmri, akatungamira Humambo hweIsraeri pakati pemakore 874 BC na 853 BC.

Hupenyu hwake hwakapedzwa mumazuva aAhabhi naJezebheri, uye akaita hushumiri hwake nezvikonzero zvechitendero nehunhu. Kwenguva yakareba akakwanisa kupatsanura Israeri kubva kunamato yaBhaari, zvisinei, hasha dzaJezebheri dzakamutungamira kuti abve munharaunda, achipa Erisha kuenderera mberi nebasa rake.

Izwi iro rinomiririra iyo muporofita Eria Zvinouya kubva mumoto, zvichinyatsoratidza hunhu hwaEria semunhu akasarudzika akatumwa kubva kuna Mwari, kuti amutsiridze kutenda kwevanhu vechiHebheru mumamiriro ezvinhu ane hukasha.

Vanoti ivo vanyori veMabhuku eMadzimambo, sosi huru yenyaya yavo yaive yakavakirwa pane chimwe chinyorwa icho chave kurasika, chinozivikanwa seBhuku raMakoronike eMadzimambo aIsraeri.

Zvinotarisirwa kwazvo kuti kubva kuno sosi, nyaya dzekupokana pakati paEria naMambo Ahabhu dzinozvarwa:

  • "Ndiani akapa meso akaipa kuna Mwari Yahveh, kupfuura avo vese vakamutangira", zvakare "akatora mukadzi wake muKenani, Jezebheri, mwanasikana waItibaari, mambo weSidhoni akasiya Bhaari naAshera, achimushandira nekugwadama. pamberi pake ".

Iyo nyaya inoenda kuti Mambo Ahabi akatanga chitendero chitsva chakaunzwa nemukadzi wake Jezebheri, izvo zvakatungamira mukumiswa kwevazhinji vevaporofita vemuno vechitendero. Ipapo Yahveh anokonzeresa kusanaya kwemvura kukuru kuti usvike ndima inoperekedzwa nenzara.

Chekutanga basa

Kuvapo kwe Muporofita Eria Zvinoratidzika zvinoshamisa munhoroondo, zvichinyevera Mambo Ahabhi nezve kusanaya kwakagadzirwa nekutumwa naYahveh.

Ipapo anovanda mukati mekupotera padyo neJoridhani, ipapo makunguvo anomupa chikafu, gare gare pakarairwa naJahveh, anoenda kuSarepta, taundi raive pedyo nemusha wechirikadzi, munzvimbo ino muporofita ine nyasha dzekuwanza chikafu.

Saizvozvowo, pakati pemabasa, anomutsa mwanakomana wake, Erija anopokana naJezebheri, uyo akange ambopa mirairo yekuti vauraye vaporofita vaYahveh.

Zvinogona kuoneswa mumagwaro echiHebheru munaMadzimambo 18, 20-40, kuti Eriya anomisidzana nevapristi vaBhaari mudhara, zvaive zvekukumbira vamwari vavo vakasiyana kuti vape moto kuhuni uko nzombe.

Dambudziko raive rekuti Mwari akakwanisa kubatidza moto ndiye chaiye chaiye, Baari aisakwanisa kuwana chibairo cheavo vakamutevera, panguva iyoyo Mwari Yahveh akatumira murazvo wemoto kubva kudenga, uyo wakaisa aritari yaEria pamoto. kurisiya rakazara mumadota, kunyangwe rakashambidzwa nemvura yakachena yakakwana.

Pakarepo, vabatsiri vakaenderera mberi nemirairo yakabva kuna Eriya yekuuraya vateveri vaBhaari mazana mana nemakumi mashanu, apa ndipo pakasarudza Yahveh kutumira mvura inonaya, mushure mekunge atambura nekusanaya kwakanyanya.

Kana iwe ukawana ichi chinyorwa chinonakidza, tinokukoka iwe kuti uverenge chinyorwa chedu pa: Moisés.

Chechipiri basa

Ruvengo rwakaitika pakati paAhabhi naJezebheri naEria haruna kudzikamisa tsika, asi rwaigadzirira kubvisa vagari varo. Sezvazvinoonekwa munaMadzimambo 21, chiitiko chemunda wemizambiringa waNabot, chakaratidza nhoroondo yakadzokororwa yekutorwa kweminda kubva kuvarimi nevatungamiriri nevamwe varidzi vakapfuma; zvisinei, zviitiko izvi zvinotaurwa muna Isaya, Mika 2: 2.

El muporofita Eria anoita chirango chikuru chinotumira rufu kuna Jezebheri nedzinza rake naAbhabhi. Aparadzwa pamberi pehondo nehondo yamambo weAramu, kunyange zvazvo mashoko akanaka evaprofita aibatsira Jezebheri, mwanakomana wake Ahazia, aiva nepfungwa dzakafanana nedzevabereki vake maererano nezvinyorwa zvakanyorwa mumagwaro matsvene. kutonga kwenguva pfupi uye kufa kwekutanga, pasina kusiya vana.

Zvinogona kuratidzwa munaMadzimambo 2: 1-13 kuti mushure mekufa kwaAhazia, 852 BC, Yahveh akavhiringidza hofisi yemuporofita Erisha, aine ngoro nemabhiza emoto akamuparadzanisa kuita zvidimbu zviviri, Eria paakakwira kudenga mukati zvechamupupuri, zvinotaurwa munaMadzimambo 2:11.

Zviratidzo

Sezvinoratidzwa mumagwaro matsvene munaJakobho 5: 17, Eriya aive munhu ane hunhu hwakafanana newemunhu chero munhu, asi mushure mekukunda, anotiza achitya kutsiva kwaizotora Jezebheri, ndokuenda ku gwenga richida kufa.

Asi, kana Ngirozi yaYahve yakamupa kuti anwe uye adye, akanzwa kufara kukuru mumweya wake kwakamutungamira kuti afambe kuenda kuGomo reHorebhi, iyo nzvimbo yaakavanda mukati mebako.

Paanenge achivanda mubako, anorwiswa nekushushikana kwakasimba, kozoti iyo muporofita Eria Anoteterera Yahveh uyezve anomuratidza kuti ane godo rakasimba mune rake basa raakapihwa, ndipo Mwari paanozviita aripo uye anomubatsira kudanidzira izwi rakadzikama uye rakapfava rairira mushure memhepo, kudedera kwakasimba nemirazvo, uye kumupa mamishinari matsva uye kupedza anopa Eliseo semutevedzeri wake.

Eria maererano netsika dzechiJudha neechiKristu

El muporofita Eria mukuita kwechiJuda, zvinonyanya kutarisirwa kumhemberero dzePaseka dzaiitika mudzimba dzevaIsraeri, avo vakapihwa nzvimbo yega patafura.

Sezvinoonekwa muBhuku raMaraki, kuti Eriya achadzoka pazuva rekutongwa kwekupedzisira, chiratidzo chinomupa chiratidzo chaMessiasi, zvichimupa kukosha kukuru mukati mechitendero chevaJuda.

Vanhu vazhinji vaitenda vakaramba vakatenda kuti Johane Mubhapatidzi aive Eriya pachake akauya kuzogadzirira nzira yake, zvinogona kuratidzwa mumagwaro matsvene munaMateu 11: 7-15, Maraki 4.5.

Zvakawandisa zvekuti, kuti ape simba pachinangwa ichi, Johane Mubhabhatidzi akapfeka nguwo yakafanana neiya yakashandiswa naEria, inyaya dzinoonekwa munaMadzimambo 1: 8 naMadzimambo 2: 1-13.

Chinhu chakanyanya kunyanya kuoneka mumavhangeri anojekesa, mundima yeKushanduka, Eriya naMosesi vanoita kunge vachitaura naJesu, zvinoratidzwa munaMako 9: 4.

Iyo inofungidzirwa kuti Apocalypse pamusoro paEria, inomumiririra pamwe naEnoki achirwa nemwanakomana wekutsauka anovauraya, mushure mechiitiko ichi, vane chipo chekumuka, nenzira imwechete iyo inoitika nezvapupu zviviri zveZvakazarurwa 11 muhondo nemuvengi.

Iwe unogona zvakare kufarira mune izvi zvinoenderana nazvo: