Gịnị bụ okpukpe Mixtecs?

Nnọọ n'ime akụkọ nkuzi a nke anyị ga-enyocha okpukpe nke Mixtecs. Ndị Mixtecs, ụmụ amaala nwere ọdịbendị bara ụba na ọdịnala gbanyere mkpọrọgwụ, zụlitere nkwenkwe na omume ime mmụọ nke ha ruo ọtụtụ narị afọ. N'ime ugwu na ndagwurugwu nile nke Oaxaca, Mexico, okpukpe Mixtec enwewo ọganihu, na-emeri n'agbanyeghị na oge na-aga na mmetụta ndị ọzọ. Na njegharị a, anyị ga-achọpụta ntọala okwukwe ha, chi ndị a na-asọpụrụ na emume dị nsọ bụ akụkụ dị mkpa nke ndụ ha kwa ụbọchị. Tinye onwe gị n'ime ụwa okpukpe mgbagwoju anya nke Mixtecs wee kpughee ihe nzuzo nke njikọ ha na Chineke.

- Nchịkọta akụkọ ihe mere eme nke Mixtecs: mmalite na ọnọdụ okpukperechi

Ndị Mixtec bụ ụmụ amaala bi na mpaghara ndịda Mexico, na steeti Oaxaca. Mmalite ya malitere n'oge tupu oge Hispanic, na akụkọ ihe mere eme bara ụba na nke na-adọrọ adọrọ nke hapụrụ nnukwu akara na omenala Mexico. Obodo a egosipụtala njikọ siri ike na okpukpe ha kemgbe ọtụtụ narị afọ, na nkwenkwe gbanyere mkpọrọgwụ na echiche ụwa Mesoamerican.

Usoro okpukperechi nke Mixtecs bụ akụkụ dị mkpa nke njirimara ha. Echiche ụwa ha na-adabere na mmekọrịta dị n'etiti chi, ụmụ mmadụ na ọdịdị. Okpukpe Mixtec amalitela kemgbe ọtụtụ narị afọ, na-ejikọta akụkụ nke nkwenkwe oge ochie na mmetụta Katọlik ewepụtara n'oge ọchịchị Spanish. Ngwakọta pụrụ iche a ebutela ụdị okpukpere chi syncretic, bụ́ nke a na-asọpụrụ ma chi ndị bu ụzọ Hispanic na ndị nsọ nke Ndị Kraịst.

Ndị Mixtec na-eme emume okpukpe dị iche iche bụ akụkụ bụ isi nke ndụ obodo ha. Ememe ndị a na-agụnye ememe ekele maka okike, ịrịọ chi maka ahụike na ọganihu, yana ememe iji sọpụrụ ezumike ndị Kraịst. N'oge mmemme ndị a, ndị Mixtec na-eme egwu ọdịnala na usoro, na-eji ejiji mara mma na ngwa ngwa. Njikọ ya na Chineke site na egwu, abụ na ịgba egwu bụ ngosipụta nke ọnọdụ ime mmụọ ya miri emi na nraranye okpukperechi.

- Mmetụta tupu Hispanic na okpukpe Mixtec

Mmetụta tupu oge Hispanik na okpukpe Mixtec rụrụ ọrụ dị mkpa na nhazi na mmepe nke omenala oge ochie a. Ndị Mixtecs, ndị bi na steeti Oaxaca ugbu a na Mexico, hụrụ na nkwenkwe na ememe ndị ha ketara n'aka ndị nna nna ha nwere njikọ miri emi na ụwa na mbara igwe.

N'okpukpe Mixtec, a na-efe chi dị iche iche ofufe, na-anọchi anya akụkụ dị iche iche nke ụwa okike. Ụfọdụ n’ime chi ndị bụ́ isi ndị Mixtec na-efe gụnyere Toci, chi nwanyị ụwa; Piltzintecuhtli, chi ọka; na Cocijo, chi nke mmiri ozuzo na égbè eluigwe. A na-ewere chi ndị a dị ka mmụọ nlekọta na-echebe obodo ma nyekwa ngọzi maka ihe ọkụkụ na ọganihu.

E jikwa akụkọ ifo ya bara ụba na omume ofufe mara okpukpe Mixtec. Ndị Mixtec kwenyere na ịdị adị nke ụwa dị iche iche ma chee na chi bụ ndị na-etinye aka na ndụ ndị mmadụ kwa ụbọchị. N'oge ememe okpukpe, a na-eme ememe ndị gụnyere egwu, ịgba egwú, na onyinye nke nri na ihe ndị bara uru. E bu n’obi ime omume ndị a iji sọpụrụ chi dị iche iche na ịchọ nchebe na nduzi ha n’akụkụ dị iche iche nke ndụ.

– Ịdịkọ ọnụ n’etiti okpukpe nna ochie na okpukpe Katọlik na Mixtecs

Ịdị n'otu n'etiti okpukpe ndị nna ochie na Katọlik n'etiti Mixtec bụ ihe dị mkpa na omenala na ime mmụọ nke obodo ụmụ amaala a. N'ime narị afọ ndị gafeworonụ, ndị Mixtec enwewo ike ijikọ nkwenkwe na ememe sitere na ọdịnala Mesoamerica ha na ụkpụrụ na omume nke Ụka Katọlik, na-eme ka okwukwe ha kwekọọ na ọnọdụ ha na ichekwa njirimara ha.

Na ndụ kwa ụbọchị nke Mixtecs, ị nwere ike ịhụ otú okpukpe abụọ ahụ si ebikọ n'otu n'otu, jikọtara n'akụkụ dị iche iche nke ndụ ha kwa ụbọchị. Ụfọdụ ụzọ nke a na-egosipụta bụ:

• Ememme mmemme okpukpe na-ejikọta ihe ndị na-eme tupu oge Hispanic na ndị Katọlik, dị ka ememme izu ụka dị nsọ, bụ ebe a na-ejikọta ọnụ na egwu ọdịnala na egwu obodo.
• Ofufe nke ndị nsọ na ụmụ agbọghọ na-amaghị nwoke, bụ́ ndị a na-ekwu ma ndị Katọlik ma ndị nna nna ha, na-aghọ ndị na-arịọchitere arịrịọ n’etiti Chineke na mmadụ.
• Ọnụnọ nke ndị shaman ma ọ bụ ndị na-agwọ ọrịa bụ ndị, n'agbanyeghị na a na-ewere ya dị ka ndị ndú okpukpe na omenala oge ochie, megharịakwa omume ha na echiche ụwa Katọlik.

Ịdị n'otu okpukperechi a emeela ka ndị Mixtecs chekwaa omenala ha na ihe nketa ime mmụọ, na-emepụta njikọ pụrụ iche n'etiti ochie na nke ọhụrụ. Site na njikọ nke okpukpe abụọ a, ndị Mixtec jisiri ike nọgide na-enwe mmekọrịta miri emi na ndị nna nna ha ma, n'otu oge ahụ, nweta nkasi obi na nduzi na okwukwe Katọlik.

– Okpukpe syncretism dị ka omenala ngosi

Mmekọrịta okpukpere chi bụ ngosipụta omenala na-adọrọ mmasị nke mere n'akụkọ ihe mere eme n'akụkụ dị iche iche nke ụwa. Ihe omume a na-ezo aka na njikọta na ngwakọta nke nkwenkwe na omume okpukpe dị iche iche, na-ebute ụdị okpukpe ọhụrụ, pụrụ iche na nke otu. Site na syncretism, ọdịnala oge ochie na-ejikọta ya na mmetụta ọhụrụ, na-eme ka e nwee nkwupụta nke okwukwe na omenala.

Na syncretism okpukpe, enwere ike ịhụ ihe ndị sitere na okpukpe dị iche iche jikọtara ma kwekọọ na mkpa na ọnọdụ mpaghara. Dịka ọmụmaatụ, na Latin America, anyị nwere ike ịchọta omume na ememe ndị jikọtara okpukpe Katọlik na nkwenkwe ụmụ amaala. Ngwakọta a ebutela emume ndị na-ewu ewu dị ka Ụbọchị Ndị Nwụrụ Anwụ na Mexico, ebe a na-efe ndị ha hụrụ n'anya nwụrụ anwụ ofufe ma na-echeta ya na ngwakọta nke omenala Katọlik na tupu oge Hispanic.

Mmekọrịta okpukperechi na-ekpughekwa ikike nke obodo ime mgbanwe na ịdị ndụ n'ọnọdụ mgbanwe na ịchịisi. Site na ngwakọta nke nkwenkwe na omume, ndị kwesịrị ntụkwasị obi na-enwe ike ichekwa omenala ha na ime mmụọ ha, ebe ha na-eme mgbanwe na ihe ọhụrụ. Ọ bụ ngosipụta nke ọdịiche dị iche iche na nkwụsi ike nke ọdịbendị na ikike ha nwere ịmalite na-enweghị atụfu mgbọrọgwụ ha. Ya mere, syncretism okpukpe bụ ihe atụ nke akụ na ụba mmadụ na imepụta ihe n'ịchọ ihe dị nsọ.

- Omume na emume Mixtec: anya dị omimi

Na ngalaba a, anyị ga-abanye n'ime ụwa na-adọrọ adọrọ nke omume na ememe nke omenala Mixtec, mmepeanya oge ochie nke nwere ọdịnala na nkwenkwe miri emi. Site na anya nke omimi a, anyị ga-amụta banyere ememe dị iche iche nke bụ akụkụ nke ndụ ha kwa ụbọchị na nke jikọtara ha na Chineke.

- Ịgba egwu nke chi: Na omenala Mixtec, ịgba egwu nwere ihe dị nsọ na nke na-agafe agafe. Ndị Mixtec rụrụ egwu dị iche iche iji sọpụrụ chi ha ma guzobe njikọ ime mmụọ. Otu n'ime ihe a ma ama bụ ịgba egwu chi, bụ nke ndị sonyere na ya yi uwe mara mma na ihe mkpuchi na-anọchi anya chi. Mmegharị na mmegharị ahụ ọ bụla nwere ihe atụ miri emi, na site na ịgba egwu, ndị Mixtec chọrọ ikele ma rịọ maka nchebe nke chi ha.

- Emume ịsacha: Ọcha bụ akụkụ dị mkpa na ndụ ndị Mixtecs, ndị kwenyere na mkpa ọ dị ime ka ahụ na mmụọ dị ọcha. Otu n'ime ememe ndị a kacha mara amara bụ temazcal, mmiri ịsa mmiri na-eji ọ bụghị nanị iji mee ka ahụ dị ọcha, kamakwa iji mee ka ike ime mmụọ dị ọhụrụ. Tụkwasị na nke ahụ, a na-eme ememe ime ihe dị ọcha na ime ka ọ dị ọcha n'osimiri dị nsọ ma ọ bụ n'ọdọ mmiri dị nsọ, bụ́ ebe a na-ekpegara chi dị iche iche ekpere na àjà.

- Ememe ịgba afa: Ndị Mixtec nwere nnukwu nsọpụrụ maka ihe ọmụma na amamihe. Iji nweta azịza nye ajụjụ ndị dị mkpa ma ọ bụ mee mkpebi ndị na-agafe agafe, ha chigharịkwuru ndị dibịa afa ma ọ bụ ndị ụkọchukwu bụ́ ọkachamara n’ịgụ ihe mgbaasị. Ndị ụkọchukwu a na-akọwa nrọ, gụọ otú nnụnụ na-agba ọsọ, ma ọ bụ jiri bọl na-agba afa. A na-ewere ememe ịgba afa dị ka ememe dị nsọ ma bụrụkwa ihe omimi nke ihe omimi na nkwanye ùgwù gbara ya gburugburu.

Tinye onwe gị n'ime ụwa enigmatic nke omume na ememe Mixtec, omenala na-akụziri anyị njikọ miri emi n'etiti mmadụ na Chineke. Chọpụta ịma mma nke ịgba egwu ha, ịchọ ịdị ọcha na nkwanye ùgwù maka amamihe ndị nna ochie n'ememe ndị a. Ndị Mixtec hapụrụ ihe nketa na-adịgide ruo taa ma na-akpọ anyị òkù ka anyị jiri ma chekwaa ọdịnala na nkwenye anyị.

– Chi na chi ndị Mixtec na-asọpụrụ

Ndị Mixtecs, bụ́ mmepeanya Mesoamerica oge ochie bụ́ ndị bi n’ógbè buru ibu nke dị n’ebe ndịda Mexico, nwere ọdịnala mara mma nke ife chi na chi dị iche iche ofufe. A na-ewere chi ndị a dị ka ndị nchebe na ndị na-enye Mixtecs, ma kwenyere na ha na-emetụta akụkụ niile nke ndụ kwa ụbọchị.

Otu n'ime chi kacha mkpa maka Mixtecs bụ chi mmiri ozuzo, nke a maara dị ka Cocijo. A na-efe chi a ofufe n'ihi mkpa mmiri ozuzo dị maka ihe ọkụkụ na ihe oriri nke ndị Mixtec. Ekwenyere na Cocijo nwere ike ịchịkwa oke mmiri ozuzo wee hụ na ọmụmụ nke ala ahụ dị, nke dị mkpa maka ọganihu obodo ahụ.

Na mgbakwunye na Cocijo, ndị Mixtec na-efekwa chi na chi nwanyị ndị ọzọ, dị ka Xipe Totec, chi nke ọmụmụ na mmeghari ohuru. A maara Xipe Totec maka ikike ya ime ka ndụ dịghachi ndụ yana hụ na ihe ọkụkụ na-aba ụba. Ekwukwara ya ike inye ndị Mixtecs ike na agha na nchebe n'oge nsogbu. Chi ọzọ dị mkpa bụ chi nke ọnwụ, nke a maara dị ka Mictlantecuhtli, bụ onye chịrị ụwa dị n'okpuru ma kpebie ọdịnihu nke mkpụrụ obi mgbe ọ nwụsịrị.

– Mkpa nke ime mmụọ na ndụ kwa ụbọchị nke Mixtecs

Ime mmụọ abụrụla akụkụ dị mkpa nke ndụ Mixtecs kwa ụbọchị ruo ọtụtụ narị afọ. Njikọ ha na Chineke enyewo ha echiche nke nzube na nduzi n'akụkụ nile nke ịdị adị ha. Site n'ememe omenala, ememe, na omume, ndị Mixtec zụlitere mmekọrịta miri emi na ndị nna nna ha, ọdịdị, na chi, bụ nke mere ka ọ bụghị nanị ụzọ ha si eche echiche, kamakwa àgwà ha na ụkpụrụ ha.

Mixtec ime mmụọ abụghị nanị n'okpukpe, kama ọ na-emetụta akụkụ ọ bụla nke ndụ kwa ụbọchị. Maka ha, ijikọ na Chineke abụghị naanị omume nke okwukwe, kama ọ bụ ụzọ isi nweta nguzozi na nkwekọ n'ụwa gbara ha gburugburu. Ime mmụọ na-eduzi ha n'ime mkpebi, mkpebi esemokwu, na ịchọ ọdịmma onwe onye na nke obodo. Ọ bụ maka ibi ndụ kwekọrọ na gburugburu ebe obibi na ịmata njikọ nke ụdị ndụ niile.

Na ndụ kwa ụbọchị nke Mixtecs, ime mmụọ na-egosipụta onwe ya site n'akụkụ dị iche iche. Ụfọdụ n'ime okwu ndị a gụnyere:

• Ime emume na emume nsọ iji sọpụrụ chi na ndị nna ochie.
• Na-asọpụrụ ma na-elekọta ọdịdị, na-ewere ya dị ka ihe dị nsọ na isi iyi nke ndụ.
• Omume nke omenala na omenala na-ebufe site n'ọgbọ ruo n'ọgbọ.
• Chọọ njikọ na mmụọ site na ntụgharị uche na ntụgharị uche.
• Iji obodo na ịdị n'otu kpọrọ ihe dị ka ogidi ndị bụ isi nke ndụ ha.

Ime mmụọ na ndụ kwa ụbọchị nke Mixtecs abụghị nanị na nkwenkwe nkịtị, kama ọ na-egosipụta na omume ndị na-achọ ichekwa omenala omenala ha na mmekọrịta ha na ụwa ime mmụọ. Site na ọnọdụ ime mmụọ ha miri emi, Mixtecs achọtawo kompas nke omume na nke mmetụta uche nke soworo ha ruo ọtụtụ narị afọ, na-enye ha mmetụta nke ịbụ na nzube na ndụ.

- Ọrụ nke ndị shamans na ndị isi okpukpe na obodo Mixtec

- Ihe ịma aka na ihe ịma aka maka ichekwa okpukpe Mixtec

Otu n'ime ihe ịma aka kachasị mkpa maka ichekwa okpukpe Mixtec bụ mmetụta nke ijikọ ụwa ọnụ na mfu nke njirimara omenala. N'ime ụwa jikọtara ọnụ na-arịwanye elu, omume ọdịnala na nkwenkwe na-eyi mmetụta nke okpukpere chi na ụzọ ndụ ndị ọzọ egwu. Ọ dị mkpa ịkwalite ihe ọmụma na ekele nke okpukpe Mixtec n'etiti ọgbọ ọhụrụ, ka ihe nketa ime mmụọ a dị mkpa ghara ịla n'iyi.

Ihe ịma aka ọzọ maka ichekwa okpukpe Mixtec bụ enweghị akụrụngwa na nkwado ụlọ ọrụ. Enweghị ego na mmemme mmụta akọwapụtara na-eme ka o sie ike ibufe ihe ọmụma na omume okpukpe nye ọgbọ ọhụrụ. Ọ dị mkpa na ndị ọchịchị na òtù dị iche iche kwadoro ịkwado nchekwa nke okpukpe Mixtec, na-enye ihe onwunwe na oghere maka mgbasa ya.

Ọzọkwa, ikewapụ obodo Mixtec na ịkwaga ndị otu ha n'obodo mepere emepe na-anọchite anya nnukwu ihe ịma aka. Ebe dị anya na mpaghara na enweghị mmekọrịta mgbe niile na ndị obodo nwere ike ibute mbelata omume na mgbasa ozi nke okpukpe Mixtec. Ọ dị mkpa ịgba ume ka e mepụta netwọk na mkpakọrịta ndị na-ekwe ka Mixtecs nọgide na-eme okpukpe ha, ọbụna n'èzí ebe ha si.

• Ichekwa okpukpe Mixtec chọrọ mgbalị mkpokọta sitere na obodo na ụlọ ọrụ nwere mmasị n'ụdị omenala.
• Hazie mmemme na mmemme okpukpere chi nke enwere ike ịme emume na omume nke okpukpe Mixtec.
• Mepụta mmemme mmụta na-akụzi akụkọ ihe mere eme, ụkpụrụ, na omume okpukperechi nke okpukpe Mixtec.

Na nkenke, Nchekwa okpukpe Mixtec na-eche ihe ịma aka ndị dị ka ijikọ ụwa ọnụ, enweghị ihe onwunwe na nkwado ụlọ ọrụ, yana ikewapụ obodo na ịkwaga. Iji merie ihe ịma aka ndị a, ọ dị mkpa ịkwalite ekele nke okpukpe Mixtec, nye nkwado ego na agụmakwụkwọ, ma gbaa ume ịmepụta netwọk ndị na-ekwe ka omume okpukpe na obodo ndị dịpụrụ adịpụ. Naanị site na mgbakọ ọnụ ka a ga-enwe ike ichekwa ngosipụta nke mmụọ na omenala a dị mkpa.

- Ndụmọdụ iji kwalite nnabata okpukperechi na mpaghara Mixtec

Na mpaghara Mixtec, enwere ike itinye ndụmọdụ dị iche iche iji kwalite nnabata okpukperechi ma gbaa ume n'etiti obodo dị iche iche. Ndị a bụ ụfọdụ echiche ndị nwere ike inye aka mee ka ịdị n'otu dị n'udo na nkwekọ sie ike:

1. Kwalite mkparịta ụka n'etiti okpukperechi: Hazie nzukọ na tebụl mkparịta ụka nke ndị nnọchianya nke okpukpe dị iche iche nọ na mpaghara nwere ike ịkọrọ nkwenkwe, ọdịnala na ụkpụrụ ha. Nke a ga-enyere aka ịkwalite mmata banyere okpukpe dị iche iche ma kwalite nkwanye ùgwù na nghọta n'etiti ndị niile bi.

2. Kụziere ụkpụrụ nke ndidi na nkwanye ùgwù: Ọ dị mkpa ịkwalite uru nke nnabata okpukpere na ụlọ akwụkwọ na obodo site na nwata. Enwere ike nweta nke a site na mmemme nkuzi nke gụnyere nkuzi gbasara ụdị okpukpe dị iche iche na mkpa ọ dị ịkwanyere nkwenkwe na omume nke ndị ọzọ ùgwù. N'ịgbakwụnye, ịhazi okwu na ogbako ndị na-ekwu okwu a ga-abakwa ụba nke ukwuu.

3. Na-eme mmemme okpukpe jikọrọ ọnụ: Mee mmemme ndị metụtara okpukpe dị iche iche dị na mpaghara Mixtec, na-enye ohere ka obodo ọ bụla gosipụta ma kesaa omume na ọdịnala ha. Ememe ndị a ga-enye ohere ịbịaru nso na njikọta, si otú a na-ewusi mmekọrịta dị n'etiti okpukpe dị iche iche ike ma na-akwalite ịdị n'otu udo. Na mgbakwunye, ezumike ndị a nwere ike ịbụ ohere ịmụtakwu gbasara ibe ha wee chọpụta myirịta na ụkpụrụ jikọrọ ọnụ. Ọnụ unu nwere ike ịmepụta oge dị ike nke ịdị n'otu na ụmụnna!

Nkwalite nnabata okpukpere chi dị mkpa iji mepụta ọha na-agụkọ ọnụ na nke dị iche iche na mpaghara Mixtec. Site na ndụmọdụ na omume ndị a, enwere ike ịkwalite nkwanye ùgwù na mmekọrịta dị n'etiti obodo okpukperechi dị iche iche. Ọ bụ ọrụ dịịrị onye ọ bụla ịrụkọ ọrụ ọnụ iji wuo gburugburu ebe onye ọ bụla ga-ebikọ ọnụ, na-eme ememme dị iche iche nke okpukpere chi na-eweta na mpaghara anyị. N'otu na ndidi, anyị nwere ike ịmepụta obodo siri ike!

- Ntụgharị uche na mmetụta nke okpukpe na njirimara Mixtec

Okpukpe na-ekerekarị òkè dị mkpa na njirimara Mixtec, na-emetụta akụkụ ọ bụla nke ndụ kwa ụbọchị. Site na ntụgharị uche miri emi, anyị aghọtala ka mmetụta a siri ike kpụzie ma wusie obodo anyị ike kemgbe ọtụtụ narị afọ. Agbanyeghị, ọ dị mkpa iji nlezianya nyochaa mmetụta okpukperechi na njirimara anyị iji kwalite mkparịta ụka mepere emepe na nke bara uru.

Okpukpe abụrụla injin nke ịdị n'otu na ịdị n'otu na ndị Mixtec. Omenala anyị na emume okpukpe anyị emeela ka echiche nke ịbụ onye nwe na mgbọrọgwụ n'omenala anyị, na-emepụta njirimara mkpokọta nke ndị anyị. Okwukwe enyewo anyị usoro nke ụkpụrụ siri ike nke na-eduzi anyị n'ụzọ anyị na ndị ọzọ na-akpakọrịta, na-anọgide na-ekwekọ n'okike, na iche ihe ịma aka ndị na-enwe kwa ụbọchị ihu.

N’agbanyeghị na okpukperechi ekerewo òkè dị ukwuu n’aha anyị, anyị apụghị ileghara anya na ọ kpalitekwara ajụjụ na nsogbu n’obodo anyị. Anyị enweela oge esemokwu na nkewa maka nkọwa nke ozizi okpukpe. Nke a emela ka anyị tụgharịa uche na mkpa ndidi na nkwanye ùgwù dị n'ebe nkwenkwe dị iche iche na omume ime mmụọ dị n'ime obodo anyị na n'ụwa n'ozuzu ya.

- Ụzọ ga-esi nweta nghọta ka ukwuu nke okpukpe Mixtec

N'ime ụwa nke okpukpe Mixtec, e nwere ụzọ dị iche iche na-eduga n'inwe nghọta na njikọ nke mmụọ. Ụzọ ndị a bụ ndị nna nna Mixtec na-ebufe ya site n'ọgbọ ruo n'ọgbọ, na-eme ka omenala okpukpere chi nke obodo a dị ndụ. Ọzọ, anyị ga-enyocha ụzọ atọ n'ime ụzọ ndị a na-akpọ anyị òkù ịbanye n'ime amamihe na ihe omimi nke okpukpe Mixtec.

1. Emume na emume dị nsọ: Ahụmahụ mmemme na-ekere òkè dị mkpa na okpukpe Mixtec, na-enye ndị na-efe ofufe ohere ijikọ na Chineke ma gafere oke nke ụwa. Ememe ndị a nwere ike ịgụnye ịkpọku chi, onyinye nri na ihe dị nsọ, ịgba egwu emume na abụ. Site na ikere òkè n'ememe ndị a, Mixtecs na-achọ ime ka mmụọ ha dị ọcha ma guzobe mmekọrịta chiri anya na ndị dị nsọ.

2. Akụkọ ifo na echiche ụwa: Akụkọ ifo Mixtec na-agụnye nnukwu mbara igwe nke chi, akụkọ ifo na akụkọ dị nsọ. Site n'ịmụ akụkọ ndị a, Mixtecs nwere ike nweta nghọta miri emi banyere echiche ụwa ha na ụkpụrụ ndị na-achịkwa ịdị adị ha. Akụkọ ifo Mixtec na-enye echiche pụrụ iche na nke bara uru banyere okike nke ụwa, mmekọrịta dị n'etiti mmadụ na Chineke, yana ụkpụrụ na omume ọma nke kwesịrị ịzụlite na ndụ kwa ụbọchị.

3. Amamihe nke ndị okenye: Ndị okenye nke obodo Mixtec nwere amamihe bara uru chịkọbara kemgbe ọtụtụ afọ, nsonaazụ miri emi ha maara banyere okpukpe na ọdịnala. Site na mkparịta ụka na mmụta site n'aka ndị okenye, ndị na-eto eto n'ime obodo nwere ike nweta nghọta ka ukwuu nke omenala Mixtec, omume, na nkwenkwe okpukpe. Mbufe ọnụ nke amamihe oge ochie a na-eme ka ọ ghara ịla n'iyi ka oge na-aga ma na-enye ohere okpukpe Mixtec ka ọ dị mkpa ma dị mkpa taa.

Ajụjụ & Ajụjụ

Ajụjụ: Gịnị bụ okpukpe Mixtecs?
Azịza: Ndị Mixtec, dị ka ọtụtụ ụmụ amaala ndị ọzọ na Mexico, nwere echiche ụwa okpukpe nke dabere na ọdịnala na nkwenye oge ochie, nke ketara n'aka ndị nna nna ha. Ọ bụ ezie na a na-ekwukarị okpukpe Ndị Kraịst na ha n'ihi usoro izisa ozi ọma n'oge ọchịchị, nke bụ eziokwu bụ na okpukpe Mixtec dị mgbagwoju anya ma dị iche iche.

Ajụjụ: Ị nwere ike ịkọwa ntakịrị banyere nkwenkwe okpukpe na omume nke Mixtecs?
Azịza: Okpukpe nke Mixtecs dabere na nkwenye nke ndị mmụọ, bụ ndị ha na-ewere dị ka chi na ndị nlekọta ha. Ejikọtara ihe ndị a na akụkụ dị iche iche nke okike, dịka ugwu, osimiri, anụmanụ na ihe ọkụkụ. Ọzọkwa, ha kwenyere na ịdị adị nke onye kasị elu, nke a na-akpọ "Ñuhú", bụ́ onye kasị elu chi nile, a na-ewerekwa ya dị ka onye kere eluigwe na ala.

Ajụjụ: Gịnị bụ ụfọdụ emume ma ọ bụ emume ndị Mixtec na-eme n'ime okpukpe ha?
Azịza: Ndị Mixtec na-eme emume dị iche iche na emume dị iche iche n'ime afọ niile iji na-asọpụrụ chi ha ma chọọ nchebe na ngọzi ha. N'ime ememe ndị a, onyinye na ekpere pụtara ìhè, nke a na-eme n'ebe ndị a na-ewere dị ka ihe dị nsọ, dị ka ọgba ma ọ bụ ugwu. A na-emekwa egwu mmemme, ebe ndị sonyere na-eyi uwe ọdịnala ma na-eme mmegharị ihe atụ iji sọpụrụ chi ha.

Ajụjụ: Enwere mmetụta ọ bụla sitere n'okpukpe ndị ọzọ na echiche ụwa Mixtec?
Azịza: N'oge ọchịchị ndị Spen na-achị Mexico, ndị Mixtec kpugheere Iso Ụzọ Kraịst ma manye ha ịnakwere akụkụ ụfọdụ nke okpukpe a. Agbanyeghị, n'agbanyeghị mmetụta Ndị Kraịst, ndị Mixtecs jisiri ike chekwaa ọtụtụ nkwenkwe na omume okpukpe ha. Ịdịkọ ọnụ n'okpukpe abụọ a ewepụtala mgbagwoju anya na echiche ụwa Mixtec.

Ajụjụ: Enwere oghere ndị a raara nye maka omume okpukpe Mixtec?
Azịza: Ndị Mixtec na-eme emume na emume okpukpe ha n'ebe dị nsọ, nke a na-ewere dị ka oghere njikọ n'etiti ụwa a na-ahụ anya na nke mmụọ. Ebe ndị a nwere ike ịbụ ugwu, ọgba, osimiri ma ọ bụ ọbụna n'ime obodo ha. Otú ọ dị, ọ dị mkpa ime ka ọ pụta ìhè na omume okpukpe Mixtec abụghị nanị otu oghere anụ ahụ, kama ọ dị n'akụkụ niile nke ndụ ha kwa ụbọchị.

Ajụjụ: Olee otú okpukpe Mixtec siri metụta ọdịdị ọdịbendị nke otu ụmụ amaala a?
Azịza: Okpukpe Mixtec abụrụla ihe dị mkpa n'ịwulite njirimara omenala nke otu ụmụ amaala a. Nkwenkwe okpukpe ha na ememe okpukpe ha etinyewo aka n'ịkwalite echiche nke ịbụ onye na ịdị n'otu ha dị ka obodo. Ọzọkwa, echiche ụwa Mixtec emetụtala ụzọ ha si metụta ọdịdị na ichekwa ihe nketa omenala ha kemgbe ọtụtụ narị afọ.

Na ngwụcha

N'ikpeazụ, okpukpe Mixtecs bụ akụkụ dị mkpa nke njirimara omenala na ime mmụọ ha. N’akụkọ ihe mere eme nile, ha anọgidewo na-arapara n’ihe nkwenkwe ha ma jisie ike mee ka ihe nketa ndị nna nna ha dị ndụ ruo taa. Ọ bụ ezie na ha enwetala mmetụta dị n'èzí ma nakwere akụkụ ụfọdụ nke okpukpe ndị ọzọ, dị ka okpukpe Katọlik, obi nke okwukwe ha ka bụ ụmụ amaala na gbanyere mkpọrọgwụ na njikọ nke okike na ofufe nke ndị nna nna ha. Maka ndị Mixtecs, okpukpe ha bụ ogidi bụ́ isi na-enye ha ume na olileanya n'etiti ahụhụ. Ọ dị mkpa ịghọta ma jiri ọdịnala ime mmụọ a bara ụba kpọrọ ihe, nke dịgidere kemgbe ọtụtụ narị afọ, na ịnọgide na-akwalite nkwanye ùgwù na ichekwa ihe nketa ọdịbendị ya. N'ime ụwa nke zuru ụwa ọnụ na-abawanye ụba, ọ dị mkpa inwe ekele na ịmụta ihe site n'ụdị okpukpere chi dị iche iche na ọnọdụ ime mmụọ, wee si otú ahụ na-azụlite nghọta nke onwe anyị na ịba ụba nke onwe anyị.

Ị nwekwara ike ịmasị ọdịnaya metụtara ya:

• Okpukpe Guarijíos
• Okpukpe Loren Allred
• Okpukpe Grik ugbu a